Şuşi Devlet Güzel Sanatlar Müzesi ve Heykel Parkı
Karabağ’ın ana kültür merkezlerinden biri, resmi açılışı 9 Mayıs 2013’te gerçekleşen Şuşi Güzel Sanatlar Müzesi’ydi. Prof. Dr. Grigori Gabrielyants’ın girişim ve tertip desteğiyle açılmıştır. Açılış töreni 1992’de kentin kurtarıldığı gün yapılmıştır. Güzel Sanatlar Müzesi için Şuşi Ghazanchetsots № 24 adresinde bulunan, 19. yy.da inşa edilmiş ve I. Karabağ Savaşında tahrip olan tarihi binalardan biri restore edilmiştir.
Bu bina 1830’da inşa edilmiş bir konaklama hanıydı. 1923’ten 1988’e kadar bina sivil konut olarak kullanıldı. 1992 yılında tahrip olan binanın sadece cephesi ayakta kalmıştı. Hükümet desteğiyle restitüsyon çalışmaları çerçevesinde binanın eski görünümü Ermeni kültürel geleneklerinin ruhuna ve eski Şuşi mimari peyzajına uygun olarak restore edilmiştir.
 | .JPG) |  |  |
Şuşi Devlet Güzel Sanatlar Müzesi sergi malzemeleri, tamamen bağışlanan eserlerden oluşmaktaydı. Sergilenen tüm resim ve heykeller, sponsorlar ve özel koleksiyon sahipleri tarafından müzeye bağışlanmıştır. Şöyle ki, Moskova’dan sponsorlar müzenin açılışı için çeşitli türlerden (janr) sanatçıların 300’den fazla resimlerini topladılar. Grigori Gabrielyants kişisel koleksiyonundan 25 resim, Samvel Hovhannisyan 31, Valentin Baghiryants 21, Georgi Zatikyan 15, Narine Davtyan 9 resim tahsis etti. 2020 yılına kadar, 650 civarı zengin bir koleksiyon oluşmuştu. Heykeller de dikkate alındığında, sergi malzemelerinin sayısı yaklaşık 800 parçaydı.
 |  |  |  |
Bağışlanan eserlerin müellifleri arasında A. Jilinsky, A. Shevchenko, D. Plavinsky, A. Safokhin, A. Mogilevsky, P. Kuznetsov, E. Shakhin, D. Burliuk vd. gibi Rus tanınmış sanatçılar yer almaktaydı. Müzenin Ermeni müellifleri arasında Martiros Saryan, Minas Avetisyan, Jean Carzou, Jean Jansem, Nikolai Nikoghosyan, Hakob Hakobyan, Yuri Grigoryan, Gayane Khachaturian, Karen Aghamyan, Gagik Ghazanchian, Haroutiun Galentz vd. eserleri özel bir değer taşıyordu.
 |  |  |  |
Şuşi’deki bu müzenin ayırt edici özelliği sergilenen eserlerin geniş coğrafyasıydı. Tuvaller Ermenistan, Rusya, Gürcistan, Litvanya, Türkmenistan, Özbekistan, Polonya, Fransa, ABD, Moğolistan, Endonezya, Mısır Etiyopya, Madagaskar, Haiti vd. ülkelerden sanatçılara aitti. Sergilenen tablolar arasında elbette Artsakhlı sanatçıların da pek çok eseri vardı.
 |  |  |  |
Şuşi Güzel Sanatlar Müzesinde bireysel sergiler, klasik müzik dinletileri, film gösterimleri, resim ve heykel sempozyumları düzenlendi. Şuşi’nin diğer müzelerinde olduğu gibi, burada da okullarla işbirliği içinde eğitim programları icra edildi. Okul çocuklarının müzelere ziyaretleri sıklıka organize edildi, çocuklar burada bilimsel ve eğitici etkinliklere, zeka oyunlarına katıldılar.
